ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ

Ο τίτλος αυτός περιγράφει με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο, το νέο τοπίο που έχει δημιουργηθεί στην πολιτική ζωή της χώρας μετά τις εκλογές. Ίσως οι σύμμετρες και οι ασύμμετρες δυνάμεις που παρουσιάστηκαν ως οι κύριες αιτίες της συμφοράς που μας βρήκε, όταν η μισή Ελλάδα καιγότανε, να μην έχουν ιδιαίτερη πλέον αναφορά μιας και έπαψε να υφίσταται ο σκοπός για τον οποίο δημιουργήθηκαν που δεν είναι άλλος από το να θολώσουν τα νερά της κυβερνητικής και κρατικής αναποτελεσματικότητας, περιγράφουν όμως με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής. Δανεισμένη η έκφραση από τα λεξικά στρατιωτικών όρων, μπορεί να μη κατάφερε τελικά να δώσει μια πειστική απάντηση για τα φυσικά φαινόμενα που προκαλεί ο «στρατηγός άνεμος», αλλά μάλλον αποτελεί τον πιο δόκιμο όρο που περιγράφει με τον πιο παραστατικό τρόπο το αποτέλεσμα των εκλογών!

Τα πάντα κινηθήκανε με όρους επικοινωνίας, δίλημματικών ισχυρισμών, παροχολογίας της τελευταίας στιγμής και μπαλκονάτων εμφανίσεων. Λογικό, θα συμφωνήσουμε όλοι σε αυτό. Πως αλλιώς θα καταλαβαίναμε ότι ήμασταν σε προεκλογική περίοδο. Πως αλλιώς θα κερδιζόταν, έστω και την τελευταία στιγμή, το ενδιαφέρον του πολίτη για την πολιτική και τους πολιτικούς. Η υπερβολή είχε, όπως πάντα άλλωστε, τον πρώτο λόγο. Οι λογικοί συνειρμοί, η ειλικρίνεια, η ευθύτητα, η καθαρή πολιτική θέση, οι απόψεις που πονάνε δεν είχαν θέση στο προεκλογικό δίβατο, παρά μόνο τα στερεότυπα και μια ατέρμονη προσπάθεια λείανσης όλων των θεμάτων με γνώμονα την αποφυγή των επικοινωνιακών ατοπήματα και την διαφυγή ψήφων. Ίσως αυτό να μην είναι κατ΄ ανάγκη κακό. Η πολιτική χρειάζεται μια δόση υπερβολής αρκεί να γίνεται με οραματική διάθεση και να έχει ως στόχο την αφύπνιση του πολίτη. Χωρίς όραμα οι ανθρώπινες κοινωνίες δεν μπορούν να προοδεύσουν.

Κατ’ ουσία όμως δεν άλλαξε τίποτα. Αυτή είναι η μεγάλη, θλιβερή και πικρή αλήθεια. Μια ακόμη ευκαιρία να κάνουμε μια ρήξη με τον κακό εαυτό μας και να αναγεννηθούμε ως κοινωνία από τις στάχτες μας, χάθηκε. Ίσως μια πρώτη αιτία να είναι ότι δεν είχαμε φρονήσει και φροντίσει εξ αρχής να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα μας οδηγούσαν σε μία νέα αλλαγή, μία νέα προοπτική. Ίσως πάλι γιατί, είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι ύστερα από μια μεγάλη καταστροφή, τα αντανακλαστικά της κοινωνίας μας είναι ως επί το πλείστον συντηρητικά. Η διαπίστωση αυτή μάλλον βολεύει τους πάντες, και τους νικητές (αν υπάρχουν) αλλά κυρίως του χαμένους.

Παρ όλη όμως την αναζήτηση των ευθυνών του καθενός για το εκλογικό αποτέλεσμα, ένα πράγμα διαφάνηκε. Μια μεγάλη, είναι η αλήθεια, μερίδα του κόσμου ταρακουνήθηκε σε βαθμό που άλλαξε ριζικά τον τρόπο που αντιμετώπιζε μέχρι σήμερα την πολιτική και τους πολιτικούς της χώρας. Φάνηκε να έχασε την εμπιστοσύνη του στο υπάρχον πολιτικό σύστημα, αντέδρασε, το αποδοκίμασε και αναζήτησε την εναλλακτική πρόταση. Οι υπόλοιποι είτε δεν πήραν χαμπάρι τι συνέβη, είτε δεν θέλησαν να παραδεχτούν την κατάσταση, είτε δεν πιστεύουν ότι κάτι μπορεί να αλλάξει είτε απλά δεν τους άγγιξε. Δημιουργήθηκε με αυτόν τον τρόπο μια ασύμμετρη αντιμετώπιση των εκλογών απόλυτα συνδεδεμένη με την πολιτική και ιδεολογική τοποθέτηση του καθενός. Η αριστερά και η κεντροαριστερά, διατύπωσε σαφώς μέσα από την αποδοκιμασία του ΠΑΣΟΚ, την αγανάκτηση της για την σημερινή κατάσταση επιρρίπτοντας ευθύνες όχι μόνο στην κυβέρνηση αλλά κυρίως στην αντιπολίτευση. Αυτή η πρωτοφανής αντιμετώπιση, όσο και αν στοιχίζει στο ΠΑΣΟΚ, εν τούτοις αποδεικνύει ότι ο χώρος αυτός είναι ζωντανός, διατηρεί ακόμα τα ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά του, την προοδευτική του ταυτότητα και την ιδεολογική του σχέση με την κοινωνία και με την άσκηση της πολιτικής. Αυτός ο χώρος κρίνει, συγκρίνει, δοκιμάζει, αποδοκιμάζει και κυρίως δεν χειραγωγείται και δεν λησμονεί. Όσο επώδυνο και να είναι αυτό για όσους επιχείρησαν να ξανακερδίσουν την εξουσία με παλιάς κοπής ζητήματα, διλήμματα και πολιτικές πρακτικές αποτελεί πλέον μια αισιόδοξη πραγματικότητα που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους.

Αν και φαντάζει εκ πρώτης άδικη αυτή η διαπίστωση για το συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας μας, μιας και πίστη μου είναι ότι σε όλους τους χώρους υπάρχει σεβαστή ιδεολογική ταυτότητα και κυρίως αξιόλογοι εκφραστές της, εν τούτοις η πραγματικότητα των ημερών μας δεν τους δικαιώνει. Η δεξιά και η κεντροδεξιά, δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, δεν έκανε την υπέρβαση της, δεν έστειλε όπως όφειλε τα μηνύματα στον ιδεολογικό της χώρο, αντιμετώπισε για μια ακόμη φορά τις εκλογές με απόλυτη συμμετρία ως προς τις επιλογές της. Ανανέωσε την εμπιστοσύνη της, έστω και με οριακό αποτέλεσμα, σε μια κυβέρνηση η οποία επιεικώς μπορεί να χαρακτηριστεί ως κατώτερη των περιστάσεων. Ίσως τα διλήμματα εξουσίας να βρήκαν περισσότερους υποστηρικτές στον χώρο αυτό, ίσως να νιώσανε αμήχανα, ίσως να είναι πολύ νωρίς για να παραδεχτούν την κρίση εξουσίας και διακυβέρνησης στη Νέα Δημοκρατία. Ένα είναι όμως σίγουρο. Χωρίς υπερβάσεις δεν πάει μπροστά ο τόπος, πόσο μάλλον που οι «νέες διακυβερνήσεις» δεν δομούνται με παλαιές αντιλήψεις, πρακτικές τηλεοπτικής εικόνας, μπαλκονάτους λεοντισμούς και στρουθοκαμηλισμούς!

Είναι εμφανές βέβαια ότι το γυαλί έχει ραγίσει και η (νέα) κυβέρνηση έχει εξαντλήσει την περίοδο χάρητος που της δόθηκε από μια μεγάλη μερίδα του κόσμου. Έχει χάσει την δημοφιλία της ακόμα και στον πυρήνα των φανατικών υποστηρικτών της. Κατάφερε μια πύρρειο επικράτηση με μόνο πλεονέκτημα της όχι το πρόγραμμα ή το έργο της, αλλά το γεγονός της βραχυχρόνιας παραμονής της στην εξουσία. Εξασφάλισε μια «παράταση χρόνου» για να χρησιμοποιήσουμε και ένα ποδοσφαιρικό όρο. Μένει μόνο να αποδείξει ότι μπορεί να αλλάξει όντας στην Κυβέρνηση. Πρέπει να πείσει ότι μπορεί να ικανοποιήσει έστω και τις ελάχιστες απαιτήσεις των οπαδών της. Αλλιώς θα έχει την ίδια τύχη με το ΠΑΣΟΚ και τότε μάλλον η ήττα θα είναι πιο επώδυνη, λαμβάνοντας υπ όψη και την φθορά της εξουσίας που ουδείς την απέφυγε…

Τουλάχιστον, το πολιτικό σκηνικό απέκτησε μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Πλέον τα πράγματα είναι πολύ ρευστά και κανένας πλέον δεν μπορεί να προδιαγράψει το τι μέλλει γενέσθαι. Ούτε οι νικητές ούτε οι νικημένοι.